Προσκυνήματα Παναγίας

στην Ελλάδα

Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ, καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, τὴν ἀδιαφθόρως, Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως Θεοτόκον σὲ μεγαλύνομεν.

Στην Αμοργό Παναγία η Χοζοβιώτισσα

Στα χρόνια της εικονομαχίας, τον 8ο και 9ο αιώνα, για να προστατευθεί η εικόνα, μεταφέρθηκε με βάρκα από τους μοναχούς, φτάνοντας διά θαλάσσης στην παραλία της αγίας Άννας….

Περισσότερα

Στην Κεφαλονιά Παναγία η Φιδούσα

Η Παναγία η Φιδούσα της Κεφαλονιάς είναι από τους πιο διάσημους ναούς του νησιού καθώς δέχεται κάθε χρόνο, εκτός από χιλιάδες προσκυνητές, και κάποιους άλλους, πιο… «περίεργους» επισκέπτες!

Περισσότερα

Στην Κέρκυρα Μονή Παναγίας της Πλατυτέρας

Ο πρώτος ναός θεμελιώθηκε τον Νοέμβριο του 1743 και αφιερώθηκε στην Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Οι εργασίες για την ανέγερση του συγκροτήματος ολοκληρώθηκαν το 1746..

Περισσότερα

Στη Bοιωτία Παναγία η Σκριπού

Είναι κτίσμα του 9ου αιώνα και από το αρχικό συνολικό συγκρότημα σήμερα σώζεται μόνο ο κύριος ναός, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Παναγία Σκριπού για πολλά χρόνια λειτούργησε ως μοναστήρι

Περισσότερα

Στη Λέσβο Παναγία Αγιάσου

Οι ιστορικές πληροφορίες που έχουμε για την εικόνα αυτή μας φέρνουν χίλια εκατό περίπου χρόνια πίσω, στον 9ο αιώνα, στην εποχή της εικονομαχίας. Τότε, ευσεβείς άνθρωποι, και μάλιστα κληρικοί

Περισσότερα

Στην Τήνο Παναγία η Ευαγγελίστρια

Ο ναός της Παναγίας της Τήνου χτίστηκε σε σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας, κατά τη θρησκευτική παράδοση μετά από σχετικά οράματα της μοναχής αγίας Πελαγίας.

Περισσότερα

Xania-PanagiaXrusoskalitissaΧρυσοσκαλίτισσα

Στα Χανιά Παναγία η Χρυσοσκαλίτισσα

Η ιερά Μονή της Παναγίας της Χρυσοσκαλίτισσας στην Κρήτη είναι ένα από τα πιο γνωστά προσκυνήματα και αξιοθέατα στην περιοχή των Χανίων. Ένα εντυπωσιακό κτίσμα, χτισμένο ψηλά πάνω σ’ ένα μεγάλο βράχο με θέα στο Λιβυκό πέλαγος.

Περισσότερα

Στην Κομοτηνή Παναγία η Φανερωμένη

Η περιοχή, όπου βρίσκεται το μοναστήρι, τον 12ο αιώνα είχε το όνομα Παναγία. Επί Τουρκοκρατίας η περιοχή μοιράστηκε σε τούρκους ιδιοκτήτες. Κατά την παράδοση η ιερή εικόνα της Παναγίας φανερώθηκε…

Περισσότερα

Στη Δράμα Παναγία η Εικοσιφοίνισσα

Η Παναγία η Εικοσιφοίνισσα, με την αχειροποίητο εικόνα της, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Μακεδονίας και είναι το παλαιότερο εν ενεργεία μοναστήρι στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Περισσότερα

Δέσποινα καί Μήτηρ τοῦ Λυτρωτοῦ, δέξαι παρακλήσεις ἀναξίων Σῶν ἱκετῶν, ἵνα μεσιτεύσης πρός τόν ἐκ Σοῦ τεχθέντα, ὦ Δέσποινα τοῦ κόσμου γενοῦ μεσίτρια.

Ψάλλομεν προθύμως Σοί τήν ὠδήν, νῦν τῆ πανυμνήτῳ Θεοτόκῳ χαρμονικῶς. Μετά τοῦ Προδρόμου καί Πάντων τῶν Ἁγίων δυσώπει, Θεοτόκε, τοῦ οἰκτειρῆσαι ἡμᾶς.

Στα Κύθηρα Παναγία η Μυρτιδιώτισσα

Η Παναγία Μυρτιδιώτισσα βρίσκεται δυτικά στα Κύθηρα και είναι χτισμένη αρκετά κοντά στη θάλασσα. Η θαυματουργή εικόνα βρέθηκε από ένα βοσκό, πιθανότατα τον 12ο αιώνα, στην περιοχή Μυρτίδα…

Περισσότερα

Στην Κόνιτσα Παναγία η Μολυβδοσκέπαστη

Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μολυβδοσκέπαστης απέχει 17 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα και μόλις 300 μέτρα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το όνομα της Μονής προέρχεται από τις μολύβδινες πλάκες που…

Περισσότερα

Στη Βέροια Παναγία η Σουμελά

Στο χωριό Καστανιά Ημαθίας βρίσκεται το πασίγνωστο ιερό προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά, που ιδρύθηκε το 1951 ως συνέχεια της ομώνυμης Μονής στον Πόντο…

Περισσότερα

Στο Καρπενήσι Παναγία η Προυσιώτισσα

Πολλοί το ονομάζουν «Σπίτι της Παναγιάς, της Κυράς της Ρούμελης», καθώς, σύμφωνα με την παράδοση, το μοναστήρι στο χωριό Προυσός της Ευρυτανίας χτίστηκε στο σημείο το οποίο επέλεξε…

Περισσότερα

Στη Νέα Αρτάκη Εύβοιας Παναγία η Φανερωμένη

Ο Ναός της Παναγίας της Φανερωμένης, βρίσκεται στην πόλη της Νέας Αρτάκης και σε απόσταση περίπου 8 χλμ. από τη Χαλκίδα. Ο ναός χτίστηκε το 1951 και ονομάστηκε έτσι από το θαύμα της εμφάνισης της Παναγίας.

Περισσότερα

Στα Καλάβρυτα Παναγία η Μεγαλοσπηλαιώτισσα

Η Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου πήρε το όνομά της από την τοποθεσία που βρίσκεται, αφού είναι χτισμένη μέσα σε ένα μεγάλο σπήλαιο, στα Καλάβρυτα.Στον Ναό αυτό φυλάσσεται η εικόνα της Παναγία…

Περισσότερα

Ατενίζω μια πατρίδα ευλογημένη απ’ τον Θεό,
προικισμένη μ’ ένα θείο παραδείσου θησαυρό,
είσαι, Ελλάδα, πλουτισμένη με ονείρων ομορφιές
απ’ τις κορφές ως τις ακρογιαλιές.

Ατενίζω μια πατρίδα ευλογημένη απ’ τον Θεό,

προικισμένη μ’ ένα θείο παραδείσου θησαυρό,

είσαι, Ελλάδα, πλουτισμένη με ονείρων ομορφιές

απ’ τις κορφές ως τις ακρογιαλιές.

Στα χρόνια της εικονομαχίας, τον 8ο και 9ο αιώνα, για να προστατευθεί η εικόνα, μεταφέρθηκε με βάρκα από τους μοναχούς, φτάνοντας διά θαλάσσης στην παραλία της αγίας Άννας. Έπειτα, αποφασίζεται η ανέγερση της ιεράς Μονής, δίχως αρχικά να ληφθούν υπόψιν οι δυσκολίες και αντιξοότητες που υπήρχαν, όπως το ιδιαίτερα δύσβατο, απότομο, βραχώδες και αρκετά επικίνδυνο σημείο κατασκευής της.

Όμως, οι κοπιώδεις και επίπονες εργασίες που ξεκινούσαν τη διάρκεια της ημέρας, το βράδυ γκρεμίζονταν όλα. Στο θέαμα του γεγονότος και της απογοήτευσης εκείνων που εργάζονταν για την κατασκευή της Μονής, ο αρχιμάστορας παρακάλεσε την Παναγία να του δώσει ένα σημάδι για το πού ήθελε να χτιστεί η ιερά Μονή. Την επόμενη μέρα βρέθηκαν όλα τα εργαλεία στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το καμπαναριό! Γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου.

Η Παναγία η Φιδούσα της Κεφαλονιάς είναι από τους πιο διάσημους ναούς του νησιού καθώς δέχεται κάθε χρόνο, εκτός από χιλιάδες προσκυνητές, και κάποιους άλλους, πιο… «περίεργους» επισκέπτες! Πρόκειται για φιδάκια μικρού μεγέθους, ακίνδυνα, που φέρουν στο κεφάλι τέσσερις μαύρες μικρές κουκκίδες σε σχήμα σταυρού! Εμφανίζονται από τις 6 έως τις 16 Αυγούστου στα βράχια πίσω από το καμπαναριό της εκκλησίας της Παναγίας Φιδούσας. Λέγεται ότι κάποτε πειρατές απείλησαν τη Μονή. Μετά τις προσευχές των μοναχών, κύκλωσαν φίδια το μοναστήρι, απομακρύνοντας τον κίνδυνο! Αυτή ήταν η αρχή των θαυμάτων της Παναγίας Φιδούσας. Το θαύμα επαναλαμβάνεται από τότε κάθε χρόνο και είναι η εξήγηση που δίνει η λαϊκή παράδοση στην εμφάνιση των φιδιών. Θεωρείται, μάλιστα, κακό σημάδι να μην εμφανιστούν τα φιδάκια κάποια χρονιά, κάτι που, σύμφωνα πάντα με τον θρύλο, δε συνέβη το 1940 και το 1953, τη χρονιά των καταστροφικών σεισμών για την Κεφαλονιά. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Ο πρώτος ναός θεμελιώθηκε τον Νοέμβριο του 1743 και αφιερώθηκε στην Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Οι εργασίες για την ανέγερση του συγκροτήματος ολοκληρώθηκαν το 1746. Στα δύο μοναστήρια αναπτύχθηκε αξιόλογη μοναστική αδελφότητα. Στις προσπάθειες ανοικοδόμησης συνέβαλε η οικογένεια Καποδίστρια, η οποία είχε στενές πνευματικές σχέσεις με την αδελφότητα. Την ευσέβεια της οικογένειας ενίσχυσε κατά θαυματουργικό τρόπο η σωτηρία το 1792 του Ιωάννη, μετέπειτα Κυβερνήτη της Ελλάδας, ο οποίος συρόταν στο λιθόστρωτο από το αφηνιασμένο άλογό του.

Ένας μοναχός της Πλατυτέρας είδε προσευχόμενος ως όραμα τη σκηνή αυτή, βγήκε από το μοναστήρι τη στιγμή που περνούσε απ’ έξω το άλογο και το σταμάτησε. Ο Κυβερνήτης δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο το 1831 και τάφηκε εκεί. Ο αδελφός του, Αυγουστίνος, εκπληρώνοντας την επιθυμία του να ταφεί στην Κέρκυρα, έξι μήνες μετά μετέφερε τη σορό του με πλοίο στην Κέρκυρα και την έθαψε στον έσω νάρθηκα της Πλατυτέρας. Στον ίδιο χώρο, λίγα χρόνια πριν, είχε ταφεί ο πατέρας του και αργότερα τάφηκε και ο ίδιος ο Αυγουστίνος.

Η Μονή της Παναγίας Σκριπούς είναι κτίσμα του 9ου αιώνα και από το αρχικό συνολικό συγκρότημα σήμερα σώζεται μόνο ο κύριος ναός, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Παναγία Σκριπού για πολλά χρόνια λειτούργησε ως μοναστήρι, ενώ τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως ενοριακός ναός. Πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου αλλά και στις 10 Σεπτεμβρίου, μέρα κατά την οποία, το έτος 1943, ο Ορχομενός και οι κάτοικοί του σώθηκαν με θαύμα της Παναγίας από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής που ήθελαν να κάψουν την πόλη και να σκοτώσουν τους κατοίκους της.

Οι κάτοικοι του Ορχομενού φτάνουν στον σταθμό και ζητούν από τους Ιταλούς να τους παραδώσουν τον οπλισμό τους, γιατί σε αντίθετη περίπτωση μεγάλη δύναμη ανταρτών θα τους χτυπήσει. Οι Γερμανοί στο άκουσμα του γεγονότος εξοργίζονται και έξαλλοι από τον θυμό τους, αποφασίζουν να τιμωρήσουν παραδειγματικά τον Ορχομενό και τους κατοίκους του. Ξαφνικά, όμως, το πρώτο τανκ ακινητοποιείται στη μέση του δρόμου. Δεν προχωρεί πια, ούτε μπροστά, ούτε πίσω. Το δεύτερο τανκ δοκιμάζει να περάσει δίπλα στο πρώτο, αλλά πέφτει σε ένα μικρό χαντάκι και ακινητοποιείται. Το τρίτο τανκ στρίβει λίγο και δοκιμάζει να περάσει μέσα από ένα χωράφι, αλλά και αυτό το περιμένει η ίδια τύχη. Τρία τανκς ακινητοποιημένα· δεν μπορούν να προχωρήσουν μπροστά, αλλά ούτε και να γυρίσουν πίσω. Μάταια αγωνίζονται οι Γερμανοί να τα μετακινήσουν.

Ξημερώνει η 10η Σεπτεμβρίου και ο επικεφαλής αξιωματικός Όφμαν, συνοδευόμενος από κάποιους στρατιώτες και μερικούς κατοίκους του Ορχομενού, επιστρέφει πίσω στο χωριό, αναζητώντας βοήθεια. Με τη βοήθεια ενός τρακτέρ τα τανκς ξεκίνησαν αμέσως να κινούνται. Ο Όφμαν μαζί με τους στρατιώτες του και τους κατοίκους του χωριού, που βοήθησαν να μετακινηθούν τα τανκς, γυρίζοντας πίσω, πορεύθηκαν προς την εκκλησία. Αφού μπήκαν όλοι στην εκκλησία, ο Όφμαν, προχωρώντας μπροστά από τους υπόλοιπους, κοίταζε δεξιά κι αριστερά τις εικόνες που ήτανε κρεμασμένες στους τοίχους και στο τέμπλο, δίνοντας την εντύπωση πως κάτι αναζητούσε.

Έδειξε την εικόνα της Παναγίας που βρισκόταν στερεωμένη στο τέμπλο. Δείχνοντας την εικόνα αυτή της Παναγίας ο Όφμαν είπε: Αυτή η γυναίκα σάς έσωσε! Να την τιμάτε και να τη δοξάζετε. Αργότερα ο Όφμαν, μαζί με τους άλλους Γερμανούς, ομολόγησε τι πραγματικά είχε συμβεί. Την ώρα που προχωρούσαν ακούστηκε ένας μεγάλος θόρυβος και μία γυναικεία κραυγή πόνου και αγωνίας. Τότε εμφανίστηκε μπροστά τους, μέσα σε φωτεινή νεφέλη, μια μεγαλόπρεπη γυναίκα με αυστηρό ύφος, έχοντας σηκωμένο το χέρι της σε απαγορευτική στάση και τότε ήταν που σταμάτησε το πρώτο τανκ. Η γυναίκα παρέμεινε σε αυτή τη στάση και τους εμπόδιζε να προχωρήσουν, μέχρι που ακινητοποιήθηκαν και τα τρία τανκς. Όταν, λοιπόν, αντίκρισε την εικόνα της Παναγίας αναγνώρισε αυτή τη γυναίκα που τους σταμάτησε το προηγούμενο βράδυ, απλά σηκώνοντας το χέρι της. Τότε ο Όφμαν είπε στους κατοίκους του χωριού να μη φοβούνται τίποτα και πως μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος, ο Ορχομενός θα είναι κάτω από την προστασία του.

Οι ιστορικές πληροφορίες που έχουμε για την εικόνα αυτή μας φέρνουν χίλια εκατό περίπου χρόνια πίσω, στον 9ο αιώνα, στην εποχή της εικονομαχίας. Τότε, ευσεβείς άνθρωποι, και μάλιστα κληρικοί, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πόλεις όπου κατοικούσαν, να αυτοεξοριστούν, για να σωθούν, αλλά και να σώσουν απ’ τη μανία της καταστροφής ιερές εικόνες. Ένας τέτοιος αυτοεξόριστος ήταν ο ιερεύς Αγάθων ο Εφέσιος, ο οποίος πήγε στη Λέσβο, έχοντας μαζί του μια αρχαία βυζαντινή εικόνα της Παναγίας. Η εικόνα είχε την επιγραφή «Μήτηρ Θεού Αγία Σιών». Μετά από τη Ζ’ Οικουμενική Σύνοδο, τη νίκη των εικονόφιλων και την αναστήλωση των εικόνων, άρχισαν από όλα τα μέρη του νησιού οι χριστιανοί με πόθο θερμό να ανεβαίνουν στο μοναστήρι, για να προσκυνήσουν το Τίμιο ξύλο και την εικόνα της Παναγίας. Και λέγοντας «πάμε στην Αγία Σιών», σιγά-σιγά φτιάχτηκε το όνομα Αγιάσος. Τότε άρχισε να φτιάχνεται και το χωριό γύρω από το μοναστήρι, που από το όνομα της εικόνας πήρε το όνομα Αγιάσος. Γιορτάζει στις 15 Αύγουστου.

Ο ναός της Παναγίας της Τήνου χτίστηκε σε σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας, κατά τη θρησκευτική παράδοση μετά από σχετικά οράματα της μοναχής αγίας Πελαγίας. Μετά την εύρεση της εικόνας ακολούθησε η οικοδόμηση της εκκλησίας. Στις 15 Αυγούστου του 1940, λίγο πριν τη λιτάνευση της ιερής εικόνας της Παναγίας της Τήνου, και ενώ στην προκυμαία υπήρχε ήδη πολύς κόσμος, ένα ιταλικό υποβρύχιο πλησίασε τον θαλάσσιο χώρο εξαπολύοντας τρεις τορπίλες κατά του καταδρομικού Έλλη, ενώ ήταν αγκυροβολημένο έξω από το λιμάνι της Τήνου, όπου και συμμετείχε στις εκδηλώσεις του εορτασμού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μία από αυτές προκάλεσε έκρηξη στο μηχανοστάσιο και πυρκαγιά των δεξαμενών πετρελαίου με 9 νεκρούς και 24 τραυματίες. Από το 1945, ανήμερα της βύθισής του, τελείται δέηση μνήμης με ρίψεις στεφάνων πάνω από τον υγρό τάφο του. Σήμερα διατηρείται ως κειμήλιο του πλοίου μικρό πυροβόλο επιφανείας δίπλα από το μνημείο ηρώων του Έλλη, καθώς επίσης και τμήματα της τορπίλης στον εκθεσιακό χώρο του Ναού της Παναγίας της Τήνου.

Η ιερά Μονή της Παναγίας της Χρυσοσκαλίτισσας στην Κρήτη είναι ένα από τα πιο γνωστά προσκυνήματα και αξιοθέατα στην περιοχή των Χανίων. Ένα εντυπωσιακό κτίσμα, χτισμένο ψηλά πάνω σ’ ένα μεγάλο βράχο με θέα στο Λιβυκό πέλαγος. Η παράδοση αναφέρει ότι η ιερότητα του χώρου αρχίζει με την εύρεση της εικόνας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου σε κόγχη του βράχου. Η εικόνα αυτή κρύφτηκε εδώ πιθανότατα την εποχή της εικονομαχίας 726-842 μ.Χ. Λέγεται, μάλιστα, ότι βρέθηκε από έναν γεωργό, που έβλεπε σαν όραμα φλόγα καντηλιού τα βράδια. Το όνομα «Χρυσοσκαλίτισσα» σημαίνει ουσιαστικά την Παναγία του χρυσού σκαλοπατιού. Σύμφωνα με την παράδοση, το τελευταίο από τα 98 σκαλοπάτια που είχε η Μονή, όταν χτίστηκε, ήταν ολόχρυσο. Πουλήθηκε, όμως, επί Τουρκοκρατίας. Την ημέρα του Πάσχα του έτους 1824 έγινε η μεγάλη σφαγή στο Ελαφονήσι από τους Τουρκοαιγύπτιους. Στο πέρασμά τους κατέστρεψαν δέκα ναούς της περιοχής. Πέρασαν και από τη Χρυσοσκαλίτισσα που ήταν έρημη. Ήθελαν να την ισοπεδώσουν, αλλά τους εμπόδισε ένα σμήνος μελισσών, που είχε για κυψέλη την κόγχη που βρίσκεται το εικονοστάσι, το οποίο συναντούμε όταν ανεβαίνουμε στη Μονή. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Η περιοχή, όπου βρίσκεται το μοναστήρι, τον 12ο αιώνα είχε το όνομα Παναγία. Επί Τουρκοκρατίας η περιοχή μοιράστηκε σε τούρκους ιδιοκτήτες. Κατά την παράδοση η ιερή εικόνα της Παναγίας φανερώθηκε (εξ’ ου και Φανερωμένη) πριν τριακόσια χρόνια στον Οθωμανό κύριο της γης της περιοχής, ο οποίος για τρεις μέρες έβλεπε σε φωτεινό όραμα έναν Σταυρό στην κορυφή ενός δέντρου. Ενημέρωσε τον Μητροπολίτη και έσκαψαν στη ρίζα του δέντρου, όπου βρήκαν την εικόνα. Η εικόνα, έπειτα από δέηση του Μητροπολίτη, τοποθετήθηκε σε άμαξα με ζώα και οδηγήθηκε μόνη της στον Μητροπολιτικό ναό της Θεοτόκου. Η ιερή και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Φανερωμένης είναι σεβαστή όχι μόνο στους Χριστιανούς, αλλά και στους Μουσουλμάνους της Κομοτηνής. Το 1955 αποφασίζεται να επιστρέψει η Παναγία στον φυσικό της χώρο. Έτσι, εγκαθιστά τη θαυματουργό εικόνα στην ιερά Μονή Παναγίας της Φανερωμένης Βαθυρρύακος και ξεκινά η ανοικοδόμησή της. Γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.

Η Παναγία η Εικοσιφοίνισσα, με την αχειροποίητο εικόνα της, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Μακεδονίας και είναι το παλαιότερο εν ενεργεία μοναστήρι στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ο Άγιος Γερμανός, με όραμα που είδε από άγγελο εκ της Παρθένου, ήρθε στη θέση Βίγλα του Παγγαίου το 518 μ.Χ. Αφού ολοκλήρωσε το εκκλησάκι, ο Άγιος Γερμανός αναζήτησε στο δάσος ένα ξύλο κατάλληλο, για να εικονίσει τη Θεοτόκο, ως ένδειξη ευχαριστίας. Όταν το επεξεργάστηκε και το ετοίμασε, ξαφνικά το ξύλο ράγισε και ο Άγιος λυπήθηκε και σκέφτηκε να το αφήσει. Τότε ένα «φοινικούν», δηλαδή κοκκινωπό φως, έλουσε το σκισμένο ξύλο και τη στιγμή εκείνη εντυπώθηκε η Παναγία πάνω στο ξύλο. Αυτό το φως έδωσε και το όνομα στην εικόνα (εικών φοίνισσα).

Κατά την Τουρκοκρατία, η συμβολή της Μονής στη διατήρηση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού υπήρξε ανεκτίμητη. Η δράση των μοναχών στην ευρύτερη περιοχή προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι θανάτωσαν το 1507 και τους 172 μοναχούς. Το 1798 έμεινε ως εξόριστος στη Μονή ο άγιος Γρηγόριος Ε‘. Το 1943 οι Βούλγαροι, στην Κατοχή, εκδίωξαν πάλι τους μοναχούς, έβαλαν φωτιά και κάηκε όλο το μοναστήρι εκτός από τον ναό. Η Ιερά Μονή Εικοσιφοίνισσας αφέθηκε έρημη μέχρι την επαναλειτουργία της ως γυναικείου μοναστηριού το 1967. Αξιοθαύμαστα είναι και τα δύο μικρά κυπαρίσσια που εδώ και πολλά χρόνια ζουν θαυματουργικά στη στέγη του ναού. Η Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας εορτάζει στις 15 Αυγούστου, στις 14 Σεπτεμβρίου στη μνήμη του Τιμίου Σταυρού και στις 21 Νοεμβρίου στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου.

Η Παναγία Μυρτιδιώτισσα βρίσκεται δυτικά στα Κύθηρα και είναι χτισμένη αρκετά κοντά στη θάλασσα. Η θαυματουργή εικόνα βρέθηκε από ένα βοσκό, πιθανότατα τον 12ο αιώνα, στην περιοχή Μυρτίδια, που ονομαζόταν έτσι από τις πολλές μυρτιές που έχει η περιοχή. Στη θέση που βρέθηκε η εικόνα, ο βοσκός έχτισε ένα μικρό εκκλησάκι. Μετά τον θάνατο του ευσεβούς βοσκού, την περιποίηση του μικρού ναού της Μυρτιδιώτισσας ανέλαβε ο μοναχός Λεόντιος ο οποίος με τη χρηματική βοήθεια των Κυθηρίων μεγάλωσε το αρχικό εκκλησάκι. Όμως, το πλήθος των προσκυνητών από διάφορα μέρη δημιούργησε την ανάγκη ενός μεγαλύτερου ναού και έτσι ξεκίνησε η οικοδόμηση του σημερινού ναού. Από την αρχαία εικόνα φαίνονται μόνο τα πρόσωπα, στα οποία με την πάροδο των αιώνων δε διακρίνονται πλέον τα χαρακτηριστικά. Στο κάτω μέρος της χρυσής επένδυσης απεικονίζονται τρία θαύματα της Μυρτιδιώτισσας. Το θαύμα της ευρέσεως, η ίαση του παραλύτου και το θαύμα της διασώσεως του φρουρίου της πόλεως των Κυθήρων από την πτώση κεραυνού το 1829. Στα χρόνια των πειρατικών επιδρομών, η εικόνα, για λόγους ασφαλείας, φυλασσόταν στο φρούριο της πόλεως των Κυθήρων στον ομώνυμο ναό. Η Παναγία Μυρτιδιώτισσα γιορτάζει στις 24 Σεπτεμβρίου, την ημερομηνία που βρέθηκε η εικόνα.

Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μολυβδοσκέπαστης απέχει 17 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα και μόλις 300 μέτρα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το όνομα της Μονής προέρχεται από τις μολύβδινες πλάκες που, αντί για κεραμίδια ή πέτρινες πλάκες, σκέπαζαν τον κύριο ναό της παλιότερα. Το μολύβι το πήραν οι Τούρκοι, για να κάνουν βόλια και έμεινε το όνομα έκτοτε. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας βρισκόταν εκεί το κρυφό σχολειό της περιοχής. Από το 1300 μ.Χ. λειτουργούσε και ως σχολή χειρογράφων. Πολλοί λόγιοι και συγγραφείς της εποχής αποφοίτησαν από τη συγκεκριμένη σχολή. Τον Ιούλιο του 1943 η Μονή βομβαρδίστηκε. Το σημερινό μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης διατηρεί τη φρουριακή του όψη, έχει ανακαινισμένα κελιά, δύο καμπαναριά και ωραίο κήπο. Στην οροφή του κύριου ναού επανατοποθετήθηκαν μολύβδινες πλάκες και έτσι το μοναστήρι δίκαια συνεχίζει να φέρει τον τίτλο «Μολυβδοσκέπαστη». Ο μεγαλύτερος θησαυρός της Μονής είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας. Έχει την προέλευσή της από τον Αυτοκράτορα και ιδρυτή της. Τα θαύματά της είναι πολλά και κυρίως σε άτεκνα ζευγάρια που απέκτησαν παιδιά. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Στο χωριό Καστανιά Ημαθίας βρίσκεται το πασίγνωστο ιερό προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά, που ιδρύθηκε το 1951 ως συνέχεια της ομώνυμης Μονής στον Πόντο, η οποία επί 16 αιώνες αποτελούσε πνευματικό κέντρο του Ποντιακού Ελληνισμού. Σε σπήλαιο του απόκρημνου όρους Μελά της Τραπεζούντας του Πόντου και σε υψόμετρο 1063 μέτρων, ιδρύθηκε το 386 μ.Χ. από δύο μοναχούς η ιερά Μονή. Θα ανέβουμε «σου Μελά την Παναΐαν» έλεγαν οι Πόντιοι κι έτσι επικράτησε η ονομασία αυτή της Παναγίας.

Η θαυματουργός εικόνα της χαράχτηκε πάνω σε ξύλο από τον ευαγγελιστή Λουκά. Μεγάλη ήταν η εύνοια των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου προς τη Μονή, ενώ και επί Τουρκοκρατίας οι Σουλτάνοι την ευλαβούνταν και την ευεργετούσαν. Η βάρβαρη και ασεβής συμπεριφορά των Νεότουρκων προς τα μοναστήρια του Πόντου κατέληξε στην ολοσχερή καταστροφή της Μονής το 1922, ενώ οι μοναχοί είχαν διαφύγει. Πριν τον ξεριζωμό και την αναγκαστική έξοδο του 1922, οι μοναχοί της Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο έκρυψαν την ιερή εικόνα στο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας (την έβαλαν σε ένα μπαούλο και το έθαψαν στον προαύλιο χώρο του παρεκκλησίου). Το 1931 με ενέργειες του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου, ο ένας από τους δύο εναπομείναντες ζωντανούς μοναχούς της ιστορικής Μονής ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη για τον Πόντο, ξέθαψε τα κειμήλια και τα έφερε στην Ελλάδα.

Αφού για δύο δεκαετίες η ιερά εικόνα φυλάχτηκε σε μουσείο στην Αθήνα, το 1951 αρχίζει η ανέγερση της νέας Παναγίας Σουμελά στη Βέροια. Το προσκύνημα της νέας Παναγίας Σουμελά αποτελεί σήμερα σύμβολο των Ποντίων στον ελλαδικό χώρο. Εκεί θρονιάστηκε η εικόνα μαζί με τα υπόλοιπα κειμήλια. Κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου, στη γιορτή της Παναγίας, χιλιάδες επισκέπτες (Πόντιοι και μη) από όλη την Ελλάδα, συρρέουν στην Παναγία Σουμελά, για να προσκυνήσουν τη χάρη της.

Πολλοί το ονομάζουν «Σπίτι της Παναγιάς, της Κυράς της Ρούμελης», καθώς, σύμφωνα με την παράδοση, το μοναστήρι στο χωριό Προυσός της Ευρυτανίας χτίστηκε στο σημείο το οποίο επέλεξε κατά θαυματουργό τρόπο η Υπεραγία Θεοτόκος. Στον δρόμο, που οδηγεί στη Μονή, βρίσκονται «τα πατήματα της Παναγίας», επτά σχήματα διαφορετικού χρώματος που αποτελούν, σύμφωνα με την ιερά παράδοση, τα ίχνη που η Παναγία άφησε στον κάθετο βράχο, που υπάρχει σ’ αυτό το σημείο, στον δρόμο της για τον Προυσό.

Η ιερή εικόνα της Παναγίας, δημιούργημα του ευαγγελιστή Λουκά, φυγαδεύτηκε το 829 μ.Χ., κατά την περίοδο της Εικονομαχίας, στην Προύσα της Μικράς Ασίας, προκειμένου να γλιτώσει από το κάψιμο των βυζαντινών εικόνων που είχε διατάξει ο Αυτοκράτορας Θεόφιλος. Την εικόνα μετέφερε στην Ελλάδα ένας νεαρός άνδρας που ονομαζόταν Διονύσιος, αλλά για άγνωστη αιτία αυτή χάθηκε όταν ο νέος έφτασε στη Θράκη. Από τη Θράκη η εικόνα εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, κάνοντας αισθητή την παρουσία της σε έναν βοσκό με έναν φωτεινό στύλο που έφτανε από τη γη στον ουρανό, στις 23 Αυγούστου (ημέρα εορτής Αποδόσεως της Κοιμήσεως Θεοτόκου). Αυτή είναι και η ημερομηνία που εορτάζεται η μνήμη της εικόνας στη Μονή όπου μεταφέρθηκε, καθώς θεωρήθηκε ότι αυτός ήταν ο τόπος που επέλεξε η Μεγαλόχαρη, για να «κατοικήσει». Η εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας θεωρείται θαυματουργή και για τον λόγο αυτό προσελκύει πλήθος πιστών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ το ασημένιο κάλυμμα της εικόνας το δώρισε ο οπλαρχηγός του Αγώνα Γεώργιος Καραϊσκάκης, για να θεραπευτεί από ασθένεια από την οποία υπέφερε τον καιρό που φιλοξενούταν στη Μονή, στα μέσα της Επανάστασης. Μάλιστα, μέχρι σήμερα υπάρχει στη Μονή το κελί στο οποίο διέμενε ο ήρωας του 1821.

Ο Ναός της Παναγίας της Φανερωμένης, βρίσκεται στην πόλη της Νέας Αρτάκης και σε απόσταση περίπου 8 χλμ. από τη Χαλκίδα. Ο ναός χτίστηκε το 1951 και ονομάστηκε έτσι από το θαύμα της εμφάνισης της Παναγίας. Γιορτάζει στις 23 Αυγούστου και κατασκευάστηκε από τους Αρτακιανούς πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Το όνομά της, Φανερωμένη, μας γυρνά στον 12ο αιώνα μ.Χ. στη Μικρά Ασία, στους πρόποδες του Όρους Δινδύμου. Εκεί φανερώθηκε με θαυμαστό τρόπο ανάμεσα στους θάμνους, στον τόπο του ναού της αρχαίας θεάς Κυβέλης, η εικόνα της Θεοτόκου, την οποία ονόμασαν Φανερωμένη. Στον τόπο ευρέσεως της εικόνας, μάλιστα, ανήγειραν ομώνυμη Ιερά Μονή της «Παναγίας της Φανερωμένης», όπου και φυλασσόταν μέχρι το έτος 1922, όπου οι κάτοικοι της Κυζίκου αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους και να αναζητήσουν νέα πατρίδα. Φεύγοντας από τον τόπο τους, πήραν την εικόνα της Φανερωμένης.

Την Κυριακή του Πάσχα 1951 συνέβη το εξής: Οκτώ κορίτσια, ηλικίας 10 – 12 ετών, βρίσκονταν στην παραλία και έπαιζαν. Ξαφνικά, σε μικρή απόσταση από τον τόπο όπου βρίσκονταν, πρόσεξαν μία μαυροφορεμένη γυναίκα, γονατιστή και σε στάση προσευχής. Στα χέρια της φορούσε χρυσά επιμανίκια και στο κεφάλι της είχε μαύρη καλύπτρα και φωτοστέφανα. Μπροστά σ’ αυτό το θέαμα ταράχτηκαν και γεμάτα φόβο έφυγαν από τον τόπο, για να ειδοποιήσουν τους γονείς τους. Όμως, όταν εκείνοι κατέφτασαν στον τόπο, η μαυροφορεμένη γυναίκα είχε εξαφανιστεί. Όχι όμως και τα ίχνη της παρουσίας της. Τα αποτυπώματα των γονάτων της βρίσκονταν ακόμα στο χώμα. Τα μικρά κορίτσια ανέφεραν τα γεγονότα στον ιερέα του χωριού και εκείνος στον Μητροπολίτη Χαλκίδος, ο οποίος κάλεσε τα κορίτσια να του επιβεβαίωσαν το θαύμα, λέγοντάς του, μάλιστα, ότι η γυναίκα εμφανίστηκε και στον ύπνο τους, λέγοντάς τους ότι είναι η Παναγία και ότι στον τόπο της εμφανίσεώς της έπρεπε να χτίσουν Εκκλησία. Μετά από αυτά τα γεγονότα, ο Μητροπολίτης έδωσε την ευλογία του, για να ανεγερθεί Ιερός Ναός προς τιμήν της Παναγίας. Γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, Απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Η Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου πήρε το όνομά της από την τοποθεσία που βρίσκεται, αφού είναι χτισμένη μέσα σε ένα μεγάλο σπήλαιο, στα Καλάβρυτα. Στον Ναό αυτό φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, που αποδίδεται κατά την παράδοση στον Ευαγγελιστή Λουκά, δουλεμένη με κερί και μαστίχα σε σανίδα, ελαφρώς παραμορφωμένη από τις κατά καιρούς πυρκαγιές. Η Μονή συνδέεται με πολλά θαύματα και παραδόσεις, με ιδιαίτερη προσφορά στον Αγώνα του 1821 καθώς και στην Κατοχή του 1943. Είναι γνωστή η υπερήφανη, ηρωική απάντηση του ηγούμενου Δαμασκηνού τον Ιούνιο του 1827 στον Ιμπραήμ: «…δια να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον αν έλθης εδώ να μας πολεμήσης και μας νικήσης, δεν είναι μεγάλο κακόν, διότι θα νικήσης παπάδες, αν όμως νικηθής… θα είναι εντροπή σου…». Και πραγματικά νικήθηκε μετά από επικό αγώνα και τη βοήθεια της Παναγίας. Αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1943, τα Ναζιστικά στρατεύματα λεηλάτησαν, έκαψαν το μοναστήρι και εκτέλεσαν 16 άτομα που τους έριξαν από ψηλό βράχο. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, μνήμη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.