Σε ένα κρεβάτι εντατικής ένας πολυτραυματίας από τροχαίο ατύχημα νοσηλεύεται σε πολύ βαριά κατάσταση. Η ζωή του υποστηρίζεται μηχανικά. Οι ελπίδες να σωθεί είναι ελάχιστες. Τα όργανά του είναι κατάλληλα για μεταμόσχευση. Πολλά χιλιόμετρα μακριά μία νεαρή γυναίκα με τρία παιδιά περιμένει υπομονετικά στον θάλαμο της καρδιολογικής κλινικής ένα συμβατό μόσχευμα για μεταμόσχευση καρδιάς. Να επισπεύσουμε τον θάνατο στον πολυτραυματία, για να δώσουμε ζωή στη νεαρή μητέρα; Ποια ζωή έχει μεγαλύτερη αξία;
Σε μία παθολογική κλινική ένας ηλικιωμένος με άνοια νοσηλεύεται με πνευμονία. Οι συγγενείς του ταλαιπωρούνται, ξενυχτούν, ξοδεύουν χρήματα, χωρίς εκείνος καν να τους αναγνωρίζει. «Είναι ζωή αυτή;», αναρωτιούνται. «Να τον αφήσουμε να φύγει από τη ζωή;». Οι γιατροί αποσπούν την προσοχή τους από νεότερους ασθενείς, για να τον φροντίσουν. Αξίζει να προσπαθήσουμε να σώσουμε μια ζωή «χωρίς μέλλον»;
Σε μια μονάδα εντατικής θεραπείας νοσηλεύεται ένας νεαρός ναρκομανής. Έχει ήδη διαπράξει κλοπές, έχει κάνει κακό σε αρκετούς περαστικούς στη γειτονιά του και δείχνει να είναι μια κατεστραμμένη ύπαρξη. Στο τμήμα επειγόντων του νοσοκομείου έρχεται ένας επίσης νεαρός, άριστος φοιτητής του Πολυτεχνείου με κοφτερό μυαλό και προοπτικές για λαμπρές σπουδές και μεγάλη καριέρα. Τον χτύπησε ένα αυτοκίνητο και χρειάζεται επειγόντως μονάδα εντατικής θεραπείας. Τα κρεβάτια, όμως, είναι περιορισμένα. Ποιανού η ζωή έχει μεγαλύτερη αξία, ώστε να πάρει το μοναδικό κρεβάτι που είναι άδειο;
Στο ιατρείο ενός γυναικολόγου ένα άτεκνο ζευγάρι ζητά βοήθεια, για να απο κτήσει ένα παιδί. Μοναδική λύση η εξωσωματική γονιμοποίηση. Θα δημιουργηθούν πολλά έμβρυα στο εργαστήριο. Θα εμφυτευθούν τρία ή τέσσερα από αυτά με σκοπό να επιβιώσουν ένα ή δύο, ενώ τα υπόλοιπα θα καταψυχθούν. Αν το ζευγάρι θελήσει, μπορεί να αξιοποιήσει τα έμβρυα που περίσσεψαν. Αλλιώς, θα καταστραφούν ή θα χρησιμοποιηθούν για ερευνητικούς σκοπούς. Ποια ζωή έχει μεγαλύτερη αξία; Αυτή που θα επιβιώσει στη μήτρα της μητέρας, αυτή που θα καταστραφεί ή αυτή που θα καταψυχθεί;
Στο εξειδικευμένο εργαστήριο που γίνεται εξέταση σε μία έγκυο γυναίκα, διαπιστώνεται ένα πρόβλημα στο έμβρυο. Ο θεράπων γυναικολόγος προτείνει στη γυναίκα να γίνει έκτρωση, ώστε να μη γεννηθεί ένα παιδί με πρόβλημα υγείας. Θα είναι μία βασανιστική ζωή για το ίδιο το παιδί και μία συνεχής ταλαιπωρία για την οικογένεια. Η κοινωνία θα επιβαρυνθεί επίσης από ένα αδύναμο, αντιπαραγωγικό μέλος, που θα απαιτεί επιπλέον έξοδα για την εκπαίδευση και την υγεία του. Μήπως δεν πρέπει να γεννηθεί ένα τέτοιο παιδί; Έχει αξία μία τέτοια ζωή;
Όλα αυτά τα περιστατικά είναι η καθημερινότητα πολλών γιατρών, βιολόγων, νοσηλευτών, ανθρώπων της κοινωνίας. Η πρόοδος της επιστήμης έδωσε στους ανθρώπους πολλές δυνατότητες, αλλά γέννησε και δύσκολα διλήμματα. Δημιούργησε ερωτήσεις, των οποίων η απάντηση φαίνεται πολύπλοκη. Απαντήσεις στα προβλήματα αυτά προσπαθεί να δώσει η Βιοηθική.
Βιοηθική είναι ο κλάδος της επιστήμης που ασχολείται με τα ηθικά προβλήματα που προκύπτουν από τις ανακαλύψεις της Βιολογίας και τις εφαρμογές και μεθόδους της Γενετικής Ιατρικής με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η Βιοηθική δεν έχει πληθυντικό, γιατί δεν υπάρχουν πολλές «Βιοηθικές».
Η Βιοηθική μάς φέρνει μπροστά στη μεγάλη αλήθεια ότι η επιστήμη δεν πρέπει να κινείται ανεξέλεγκτα και ότι κάθε ανακάλυψη των φυσικών επιστημών πρέπει να ελέγχεται για το αν κάνει όντως καλό στην ανθρωπότητα. Παράλληλα, μας βοηθάει να αναλογιστούμε την αξία της ανθρώπινης ζωής.
Έχει την ίδια αξία κάθε άνθρωπος; Αξίζει περισσότερο ο πλούσιος ή ο φτωχός; Ο έξυπνος ή ο διανοητικά στερημένος; Το έμβρυο, το παιδί, ο νέος ή ο ηλικιωμένος; Ο αρτιμελής ή ο παράλυτος; Ο παραγωγικός που προσφέρει έργο και χρήμα στην κοινωνία ή ο αδύναμος που απορροφά τα προστατευτικά επιδόματα της κοινωνίας; Ο υγιής ή ο ασθενής; Οφείλει μια οικογένεια, μια γειτονιά, μια κοινωνία να προστατεύει τα αδύναμα μέλη της με οποιοδήποτε κόστος σε χρήματα, χρόνο και ανθρώπους; Ο Χριστός τι μας λέει;
Αυτά λέει η πίστη μας: Κάθε άνθρωπος είναι μία εικόνα του Θεού. Η ζωή τού κάθε ανθρώπου προέρχεται από τα χέρια Του. «Αἱ χεῖρὲς σοῦ ἐποίησάν με καὶ ἔπλασάν με…» (Ψαλμ 118, 73). Για κάθε άνθρωπο σταυρώθηκε και αναστήθηκε ο Χριστός, ώστε να του προσφέρει την αιώνια ζωή και μακαριότητα κοντά Του. Η αξία κάθε ανθρώπινης ζωής ξεπερνά την αξία ολόκληρου του κόσμου. Μέσα στο φως των λόγων του Χριστού φωτίζονται όλα τα σκοτεινά ερωτήματα. Δεν μπορούμε να κάνουμε διακρίσεις ανάμεσα στις ανθρώπινες ζωές, για να ικανοποιούμε εγωιστικά το θέλημά μας και τις επιδιώξεις μας. Δεν μπορούμε να υποβαθμίζουμε ανθρώπινες ζωές για χάρη της καλοπέρασης και της ησυχίας μας.
Η ζωή έχει προβλήματα και διλήμματα. Είναι σταυρός. Πίσω από αυτόν, όμως, βρίσκεται η Ανάσταση. Αν αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα δύσκολα ερωτήματα με υπομονή, με σεβασμό, με κατανόηση, με χριστιανική αγάπη, θα βρίσκουμε πάντα τις λύσεις που θα είναι σύμφωνες με το άγιο θέλημα του Θεού.
Τότε η αγάπη θα πλημμυρίζει τις ζωές μας και θα μας κατευθύνει προς τη Βασιλεία των Ουρανών, όπου δε θα υπάρχει θλίψη, πόνος, ασθένεια, θάνατος, αλλά ζωή ατελεύτητη. Αμήν.
