18ος αιώνας. Στο Μέγα Δέντρο της Αιτωλίας γεννιέται το 1714 ο μικρός Κώνστας.
Ένα παιδί γεμάτο αγάπη για τα γράμματα και τη γνώση αλλά, πάνω απ’ όλα, με αγάπη προς τον Θεό. Ο Κώνστας μεγαλώνει, μορφώνεται και παίρνει την απόφαση να γίνει μοναχός. Πράγματι, γίνεται μοναχός και παίρνει το όνομα Κοσμάς. Όμως, θα μείνει γνωστός με το όνομα Πατροκοσμάς. Είναι ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
Η καρδιά του Πατροκοσμά φλέγεται από έναν μεγάλο πόθο. Βλέπει την κατάντια στην οποία έχει περιέλθει το έθνος του, τους συμπατριώτες του να χάνουν σιγά-σιγά την πίστη τους, την αγάπη τους προς την πατρίδα. Πονάει με την κατάσταση αυτή και νιώθει ότι κάπως πρέπει να βοηθήσει. Και παίρνει τη μεγάλη απόφαση. Θα κάνει ιεραποστολή. Θα περπατήσει όλη την Ελλάδα, για να μιλήσει στους ανθρώπους για τον Χριστό και να τους θυμίσει πως είναι παιδιά του Θεού.
Πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη και παίρνει την άδεια και την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη και για περίπου είκοσι χρόνια εργάζεται ιεραποστολικά, περνώντας τρεις και τέσσερις φορές την ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα. Κωνσταντινούπολη, Θράκη, Άγιο Όρος, Στερεά Ελλάδα, Αχαΐα, Θεσσαλία, Μακεδονία, Ήπειρος, νησιά του Αιγαίου και Ιονίου, Βόρεια Ήπειρος και τμήμα της Σερβίας φωτίζονται από τον λόγο του Θεού.
Και στο ιερό αυτό έργο δε λογάριασε τίποτα. Ούτε κόπους, ούτε απειλές, ούτε στερήσεις, ούτε και αυτή τη ζωή του. Σε κάθε μέρος που περνούσε, έστηνε έναν σταυρό και πάνω σε ένα σκαμνί, μιλούσε στις καρδιές των ανθρώπων. Ήταν εκείνος που προετοίμασε την Ελληνική Επανάσταση του 1821, αφού ενέπνευσε στις ψυχές των υπόδουλων Ελλήνων τον πόθο για την ελευθερία και την ελπίδα για την έλευση του «ποθούμενου».
Αδιανόητη ήταν γι’ αυτόν μια Ελλάδα χωρίς Χριστό. Μια Ελλάδα χωρίς αληθινή πίστη.
Αφού εκείνος πρώτα έβαλε στην καρδιά του τον Χριστό και την Ελλάδα, το είπε και στους άλλους. Είπε το μυστικό, για να είμαστε χαρούμενοι σε αυτή τη ζωή, αλλά να κερδίσουμε και την αιώνια. Το μυστικό, για να είμαστε ελεύθεροι πρώτα στην ψυχή κι ύστερα και στο σώμα.
«Καν ο ουρανός να κατέβει κάτω, καν η γη να ανέβη απάνω, καν όλος ο κόσμος να χαλάσει σήμερον αύριον, να μη σας μέλλει τι έχει να κάμη ο Θεός. Το κορμί σας ας το καύσουν, ας το τηγανίσουν· τα πράγματά σας, ας σας τα πάρουν· μη σας μέλλει· δώσατέ τα· δεν είναι ιδικά σας. Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος να πέσει, δεν ημπορεί να σας τα πάρει, εκτός και τα δώσετε με το θέλημά σας. Αυτά τα δύο να τα φυλάγετε, να μη τα χάσετε».