Η προσευχή είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα του Χριστιανού. Χωρίς αυτήν, χωρίς τη συνομιλία του με τον Χριστό, ο πιστός αγωνίζεται μόνος του. Για τον λόγο αυτό η Εκκλησία την περίοδο της Μ. Σαρακοστής, κάθε ημέρα, μας προσφέρει και κάποια ακολουθία, στην οποία ο Χριστιανός μπορεί να συμμετέχει.
Ποιες είναι οι ακολουθίες αυτές;
Οι ακολουθίες οι οποίες ξεκινούν αυτήν την περίοδο (από την Καθαρά Δευτέρα δηλαδή), είναι:
- Μεγάλος Κανόνας
- Απόδειπνο
- Χαιρετισμοί
- Θ. Λειτουργία των προηγιασμένων Δώρων.
- Κατανυκτικοί εσπερινοί
Τι είναι ο Μεγάλος Κανόνας;
Είναι μια ακολουθία από πολύ όμορφους ύμνους γραμμένους από τον Άγιο Ανδρέα της Κρήτης. Χωρίζεται σε 4 μέρη. Διαβάζεται κατά τις 4 πρώτες μέρες (καθαρά Δευτέρα έως και Πέμπτη) της πρώτης εβδομάδας της Μ. Σαρακοστής. Ολόκληρος ο Μ. Κανόνας ψάλλεται την 5η εβδομάδα της Μ. Σαρακοστής, την ημέρα της Τετάρτης. Οι ύμνοι προτρέπουν τον πιστό να μετανιώσει για τις αμαρτίες του και να επιστρέψει κοντά στον Θεό, ώστε να γευθεί τη χαρά.
Τι είναι το Απόδειπνο;
Το Απόδειπνο είναι μια σύντομη ακολουθία δοξολογίας και ευχαριστίας προς το Θεό για όσα αγαθά μας έδωσε την ημέρα και συγχρόνως μια θερμή προσευχή για να μας προστατεύσει από τους κινδύνους της νύχτας. Τελείται το απόγευμα (παλαιότερα μετά το δείπνο), απ’ όπου πήρε και το όνομά του, «Από-δειπνο». Ψάλλεται κάθε Δευτέρα έως και Πέμπτη απόγευμα για τις 4 εβδομάδες της Μ. Σαρακοστής.
Τι είναι η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία;
Η ακολουθία αυτή έχει τις ρίζες της στα πρώτα Χριστιανικά χρόνια, όπου οι πιστοί ήθελαν να κοινωνούν συχνά το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου για να παίρνουν την ευλογία Του και να συνεχίζουν τον αγώνα τους. Για τον λόγο αυτό ορίστηκε η προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Σε αυτήν οι χριστιανοί μπορούν να κοινωνήσουν. Ωστόσο τα Τίμια Δώρα έχουν προ-αγιασθεί. Ο ιερέας δηλαδή κοινωνεί τους πιστούς από τα Τίμια Δώρα που έχει κρατήσει από κάποια προηγούμενη Θεία Λειτουργία.
Η περίοδος της Μ. Σαρακοστής θεωρείται πένθιμη. Ωστόσο η Θεία Λειτουργία είναι ένα ευχάριστο γεγονός διότι γίνεται ανάμνηση της Ανάστασης του Κυρίου μας. Επειδή όμως οι Χριστιανοί μπορεί να θέλουν να κοινωνήσουν και πιο συχνά, εκτός της ημέρας της Κυριακής, την περίοδο της Μ. Σαρακοστής, η Εκκλησία όρισε να τελείται προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Τελείται κάθε Τετάρτη και Παρασκευή ή σε κάποια μεγάλη γιορτή. Συνήθως τελείται το πρωί, σε κάποιες ενορίες μπορεί να τελείται το απόγευμα.
Τι είναι οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί;
Είναι μια απογευματινή ακολουθία δοξολογίας στο Θεό, που μας αξίωσε να περάσουμε την ημέρα και να φθάσουμε στο τέρμα της υγιείς, σώοι και γεμάτοι από ευεργεσίες. Τελούνται τις Κυριακές το απόγευμα.