Ο άγιος Ευθύμιος

ο Μέγας

20ή Ιανουαρίου

Ο Μέγας Ευθύμιος, ένας από τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, μεγαλούργησε κατά τους χρόνους της βασιλείας του Γρατιανού. Ο άγιος Ευθύμιος (377-473 μ.Χ.) γεννήθηκε στη Μελιτηνή της Αρμενίας από γονείς που είχαν μεγάλη πίστη και θεάρεστη ζωή, τον Παύλο και τη Διονυσία. Επειδή η μητέρα του ήταν στείρα, έλαβε από τους γονείς του το όνομα Ευθύμιος για τη χαρά και ευθυμία που ένιωσαν για τη γέννησή του. Σε ηλικία τριών χρονών έχασε τον πατέρα του, αλλά η μητέρα του διατήρησε την ψυχική της δύναμη και προστάτευσε το παιδί της.

Ο επίσκοπος Ευτρώιος διέκρινε τα χαρίσματα του παιδιού και το προστάτευσε. Έκανε έτσι χρέος αληθινού επισκόπου και μιμήθηκε εκείνους τους ευλαβείς αρχιερείς οι οποίοι κανονίζουν τις εύνοιες και τις προστασίες τους σύμφωνα με την αξία των προσώπων και με τη διάθεση να αναδείξουν κάποια στιγμή εργάτες και υπερασπιστές της Εκκλησίας. Αφού σπούδασε ο Ευθύμιος, σεμνός στα ήθη, προσεκτικός στη διαγωγή, θερμός στο ζήλο, χειροτονήθηκε διάκονος και κατόπιν ιερέας και μάλιστα κρίθηκε κατάλληλος να διευθύνει το μοναστήρι της Μελιτηνής. Η διοίκησή του υπήρξε λαμπρή. Στο μεταξύ, στη μοναστηριακή ησυχία βρήκε την ευκαιρία να συμπληρώσει τις μελέτες του. Έζησε ασκητικά κοντά στη Λαύρα της Φαράν, όπου γνωρίστηκε με τον όσιο Θεόκτιστο. Έζησαν και οι δυο τους στην έρημο. Κατά το πρότυπο της Λαύρας της Φαράν ιδρύθηκαν εκεί πολλά μοναστήρια με την επίβλεψή τους. Συμβούλευε τους μοναχούς να μην έχουν δικό τους θέλημα, να κρατούν στην κορυφή την ταπεινοφροσύνη και την υπακοή, να περιμένουν και να μεριμνούν πάντοτε για την ώρα του θανάτου και τη φοβερή ημέρα της Κρίσεως.

Ο πόθος του να μεταβεί στους Αγίους Τόπους και να εργαστεί για περισσότερη προκοπή τής εκεί ευσεβούς ζωής, τον έφερε το 406 μ.Χ. στα Ιεροσόλυμα. Τα πολλά χαρίσματα του αγίου Ευθυμίου τράβηξαν κοντά του πλήθος ανθρώπων. Στα 29 του χρόνια, ενώ βρισκόταν στους Αγίους Τόπους, θεράπευσε με θαύματα πολλούς αρρώστους, γεγονός που προανήγγειλε τις θαυμαστές του ενέργειες. Θεράπευε στείρες γυναίκες. Αναζωογονούσε άγονη γη. Αξιώθηκε από τον Θεό να μη βλάπτεται από τα σαρκοβόρα και φαρμακερά θηρία που είχε δίπλα του. Επίσης, έθρεψε θαυματουργικά τετρακόσιους Αρμένιους που πέρασαν από το μοναστήρι του. Αναγνώριζε – μέγα σημείο αγιότητας – ανάμεσα σε εκείνους που προσέρχονταν στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας αυτούς που είχαν καθαρή συνείδηση. Ακόμη, αξιώθηκε να απολαμβάνει την κοινωνία και μετάληψη του Αγίου Πνεύματος, το οποίο τον καταύγαζε με θείο φως, και να έχει το διορατικό χάρισμα.

Τα μεγάλα πνευματικά και ηθικά πλεονεκτήματά του γρήγορα τον ανέδειξαν και εκεί. Πάμπολλοι ζηλωτές μοναχοί συγκεντρώθηκαν στο ησυχαστήριό του και τον εξέλεξαν ηγούμενό τους. Ο Ευθύμιος διαχειρίστηκε το νέο αξίωμά του κατά τρόπο όχι μόνο ευσεβή, αλλά και δραστήριο.

Την εποχή που οι αιρετικοί αλώνιζαν παντού, ο Όσιος στήριξε λαϊκούς και μοναχούς στην ορθή πίστη. Ελάχιστοι έμειναν αμετακίνητοι στην Ορθοδοξία. Ανάμεσά τους και οι μοναχοί του Αγίου, που έμειναν πιστοί στη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας (451 μ.Χ.) και η στάση τους δικαιώθηκε. Ο άγιος Ευθύμιος με ιεραποστολική εργασία χριστιανικού φωτισμού μεταξύ των αραβικών πληθυσμών οδήγησε στη χριστιανική πίστη πολλούς από τους Σαρακηνούς (Άραβες) και καταπολέμησε τις αιρέσεις των νεστοριανών, μονοφυσιτών και μανιχαίων. Όταν συνάντησε τη βασίλισσα Ευδοκία, η οποία είχε πέσει στα δίχτυα της αίρεσης των μονοφυσιτών, της μίλησε τόσο πειστικά και ακαταμάχητα και τέτοια ήταν η εντύπωσή της από όλη τη σοφία και την αρετή του άνδρα, ώστε επέστρεψε στα ορθόδοξα δόγματα.

Έχοντας πλέον περάσει τα ενενήντα έτη, το 473 μ.Χ. παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο, τον οποίο εξακολουθούσε να υπηρετεί και στα γεράματά του. Για τη μεγάλη και αποτελεσματική προσφορά του στην Εκκλησία δίκαια ονομάστηκε από αυτή “Μέγας”.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’

Εὐφραίνου ἔρημος ἡ οὐ τίκτουσα, εὐθύμησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα, ὅτι ἐπλήθυνέ σοι τέκνα, ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν τῶν τοῦ Πνεύματος, εὐσεβείᾳ φυτεύσας, ἐγκρατείᾳ ἐκθρέψας, εἰς ἀρετῶν τελειότητα. Ταῖς αὐτοῦ ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, εἰρήνευσον τὴν ζωὴν ἡμῶν.