Ο άγιος μεγαλομάρτυς Ευστάθιο

Έζησε επί της βασιλείας του Τραϊανού και του Αδριανού. Ο Ευστάθιος πήρε αυτό το όνομα κατά το άγιο βάπτισμα. Ως εθνικός (ειδωλολάτρης) ονομαζόταν Πλακίδης. Ομοίως και η Θεοπίστη έφερε προηγουμένως το όνομα Τατιανή. Ήταν διακεκριμένος στρατηγός του ρωμαϊκού στρατού και διέπρεψε στους πολέμους εναντίων των Πάρθων. Διακρινόταν για τη σεμνότητα, την εγκράτεια και τη δικαιοσύνη του, πριν ακόμη δεχτεί το χριστιανικό βάπτισμα. Έγινε χριστιανός ύστερα από όραμα που είδε: ο Χριστός παρουσιάστηκε μπροστά του μια μέρα στο δάσος με τη μορφή ελαφιού. Τότε, ο Ευστάθιος πίστεψε και βαπτίστηκε μαζί με όλη την οικογένειά του, τη γυναίκα του Θεοπίστη και τους δύο γιους του, Αγάπιο και Θεόπιστο.

Ο Τραϊανός, αφού πληροφορήθηκε ότι ο Πλακίδης ασπάστηκε την χριστιανική πίστη, του απέσπασε τον ανώτερο στρατιωτικό βαθμό που έφερε, τον απέπεμψε από τον στρατό και τον εξόρισε μαζί με την οικογένειά του. Όμως η εξορία, η δήμευση της περιουσίας του και η αφαίρεση του αξιώματός του δεν ήταν τίποτα μπροστά στις δυσκολίες που θα αντιμετώπιζε. Κατά την πορεία, τον χώρισαν τόσο από τη σύζυγό του όσο και από τα δύο παιδιά του, τον Θεόπιστο και τον Αγάπιο. Θα ξαναέβλεπε άραγε ποτέ τα αγαπημένα του πρόσωπα; Εκεί επάνω, ναι. Όσον αφορά τη μέλλουσα ζωή δεν είχε καμιά αμφιβολία. Αλλά για την παρούσα προσευχόταν και έτρεφε μέσα του την ελπίδα.

Μετά από χρόνια πολέμων, ο Τραϊανός βρέθηκε σε μεγάλες δυσκολίες και θυμήθηκε τον Ευστάθιο. Ένας τέτοιος αξιωματικός, γενναίος, έμπειρος, με στρατηγικές ικανότητες, θα του παρείχε μεγάλες υπηρεσίες. Βρισκόταν άραγε ακόμα στην ζωή; Αφού ερεύνησε αρκετά, τον κάλεσε και τον επανέφερε στην υπηρεσία. Ο Ευστάθιος επέστρεψε και, όταν ο πόλεμος τελείωσε, κατά κοινή ομολογία, η παρουσία του συντέλεσε σε μεγάλο βαθμό σε πολλές νίκες. Σε μια από τις εκστρατείες του, μια μεγάλη χαρά τον περίμενε: ξαναβρήκε τη γυναίκα και τους γιους του, οι οποίοι είχαν περάσει πολλές κακουχίες. Αλλά ο διάδοχος του Τραϊανού, ο Αδριανός, κατά τη διάρκεια μιας θυσίας προς τους θεούς των ειδώλων, απαίτησε από τον Ευστάθιο να είναι παρών. Ο Ευστάθιος αρνήθηκε την πρόσκληση προβάλλοντας την χριστιανική του πίστη. Αλλά ο αυτοκράτορας επέμεινε. Και όταν πάλι δεν εισακούστηκε το αίτημά του, υπέβαλε σε δίκη τον Ευστάθιο και την οικογένεια του. Όπως ήταν φυσικό, η ετυμηγορία δεν μπορούσε παρά να είναι καταδικαστική. Αλλά για μια ακόμη φορά, τόσο οι απειλές, οι στερήσεις βαθμών, αλλά και τα βασανιστήρια ακόμα, δε νίκησαν την σταθερή πίστη και την αγάπη του προς τον Θεό. Η γυναίκα του ακολούθησε το παράδειγμα του συζύγου της και οι γιοι τους βάδισαν με ευσέβεια το δρόμο που χάραξαν οι γονείς τους. Τέλος, μαρτύρησαν όλοι, αφού τους έριξαν μέσα σε ένα πυρακτωμένο χάλκινο σκεύος, το οποίο είχε σχήμα βοδιού, χωρίς τα σώματά τους να υποστούν την παραμικρή αλλοίωση.

Ἀπολυτίκιον

Οἱ μάρτυρές σου, Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτῶν, στεφάνους ἐκομίσαντο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. σχόντες γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους κάθεῖλον. ἔθραυσαν καὶ δαιμόνων, τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτῶν ταῖς ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.