Ο άγιος μεγαλομάρτυς Ανδρέας
ο Στρατηλάτης και οι συν αυτώ 2.593 μάρτυρες
19η Αυγούστου
Υπηρετούσε ως στρατηλάτης στον ρωμαϊκό στρατό επί Μαξιμιανού (286 – 305 μ.Χ.) και τελούσε υπό τις διαταγές του Αντίοχου, αρχιστράτηγου του στρατού της Ανατολής. Όταν οι ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας απειλούνταν από τους Πέρσες, ο Αντίοχος ανέθεσε την ηγεσία ενός μικρού σώματος στρατιωτών στον γενναίο αξιωματικό Ανδρέα. Οι στρατιώτες ήταν κυριευμένοι από φόβο λόγω του ότι ο εχθρός ήταν πολυάριθμος και είχε πολλές νίκες στο ενεργητικό του. Ο Ανδρέας βεβαίωσε τους στρατιώτες του πως ο θρίαμβος της νίκης θα είναι με το μέρος τους, εάν όλοι με πραγματική πίστη επικαλεστούν τον παντοδύναμο Θεό των χριστιανών.
Πράγματι, τα λόγια του Ανδρέα ανύψωσαν το ηθικό των στρατιωτών με αποτέλεσμα να συντρίψουν το πολυπληθές στράτευμα του εχθρού. Για την ανέλπιστη αυτή νίκη οι στρατιώτες του προσήλθαν στη χριστιανική πίστη. Ο Αντίοχος επαίνεσε δημόσια το κατόρθωμα αυτό, αλλά όταν έμαθε ότι οι στρατιώτες προσελκύστηκαν από τον Ανδρέα στον Χριστιανισμό, έστειλε 1.000 στρατιώτες να τους αφοπλίσουν και να τους στείλουν στα σπίτια τους. Ο Ανδρέας, όμως, μετά από συζήτηση οδήγησε κι αυτούς στον Χριστιανισμό. Εξοργισμένος τότε ο Αντίοχος έστειλε ειδικό σώμα με έμπιστους αξιωματικούς και σκότωσε όλους τους χριστιανούς στρατιώτες. Ήταν στον αριθμό 2.593!
Απολυτίκιον
Θείας πίστεως τῇ δυναστείᾳ, προσενήνοχας, ὡς στρατηγέτης, τῷ Παντάνακτι στρατὸν θεοσύλλεκτον· τύπος γὰρ τούτων Ἀνδρέα γενόμενος, μαρτυρικῶς σὺν αὐτοῖς ἠνδραγάθησας. Μεθ’ ὧν πρέσβευε, Κυρίῳ τῷ σὲ δοξάσαντι, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.