Η αγία μεγαλομάρτυς Αναστασία

Έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Η καταγωγή της ήταν από τη Ρώμη, όπου και έμενε μαζί με την πλούσια οικογένειά της. Ο ειδωλολάτρης πατέρας της ήταν Ρωμαίος πατρίκιος, Πραιτεξτάτος ονομαζόμενος, και η χριστιανή μητέρα της λεγόταν Φαύστα. Η Αναστασία διακρινόταν για την ομορφιά του σώματος, τη μόρφωση, το άμεμπτο ήθος και τη σωφροσύνη της. Η μητέρα της την καθοδήγησε στην πίστη του Χριστού μαζί με τον θεόπνευστο διδάσκαλο Χρυσόγονο.

Σε μικρή ηλικία παντρεύτηκε ένα Ρωμαίο άρχοντα, τον Ποπλίονα (ή Πούπλιος). Αυτός ήταν φανατικός ειδωλολάτρης, άσωτος και ασεβής και μισούσε θανάσιμα τους χριστιανούς. Η Αναστασία, όμως, όχι. Γι’ αυτό και δεν άργησε να δεχτεί το άγιο Βάπτισμα και να γίνει χριστιανή. Τον Ποπλίονα τον παντρεύτηκε παρά τη θέλησή της. Συνέχισε, όμως, το θεάρεστο έργο της και διατήρησε τη σωματική και πνευματική της αγνότητα. Έβαζε φτωχά ρούχα, τελούσε ελεημοσύνες και συχνά, με τη βοήθεια κάποιας υπηρέτριάς της, πήγαινε στις φυλακές, όπου ενθάρρυνε και έδινε τροφές και χρήματα στους φυλακισμένους χριστιανούς μάρτυρες. Έπλενε τις πληγές τους και παρηγορούσε το άγχος τους. Επίσης, επειδή η αγία Αναστασία μέσω των ενεργειών της «κρυφίως περιερχομένη τὰς οἰκίας τῶν πτωχῶν καὶ τὰς φυλακὰς τῶν τοῦ Χριστοῦ μαρτύρων καὶ προσφέρουσα αυτοῖς τὰ ἐπιτήδεια, σπογγίζουσα αὐτῶν τὰς πληγάς, λύουσα αὐτοὺς τῶν δεσμῶν καὶ τὰς ὀδύνας αὐτῶν θεραπεύουσα, ἐπωνομάσθη ἐκ τούτου “Φαρμακολύτρια”».

Όταν το έμαθε αυτό ο σύζυγός της, εξοργισμένος της είπε ότι, αν δεν αλλάξει το χριστιανικό της φρόνημα, θα γίνει ο χειρότερος εχθρός της. Αρχικά, προσπάθησε να τη μεταπείσει με συμβουλές. Όμως, η Αναστασία παρέμεινε ακλόνητη στην πίστη της ακόμα και όταν την κακοποίησε. Η Αναστασία, χωρίς να ταραχτεί, απάντησε στο σύζυγό της ότι αυτά που λέει δεν την εκπλήσσουν ούτε τη φοβίζουν. Διότι ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός ενημέρωσε τους αγωνιζόμενους πιστούς Του ότι: «Ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ» (Ματθ. ι΄ 36). Δηλαδή, εχθροί του πιστού ανθρώπου θα είναι οι άνθρωποι του σπιτιού του που δεν θα δεχτούν το Ευαγγέλιο, το οποίο φέρνει την αληθινή και ουράνια ειρήνη. Τότε ο Ποπλίων χωρίς δισταγμό τη φυλάκισε. Για την πράξη του αυτή τιμωρήθηκε από τον Θεό. Σε κάποιο ταξίδι που έκανε πνίγηκε κι έτσι η Αναστασία ελευθερώθηκε και συνέχισε το έργο της. Μετά το θάνατο του συζύγου της περιερχόταν κρυφά τα σπίτια των φτωχών και παρείχε οικονομική ενίσχυση. Φρόντιζε τις πληγές των φυλακισμένων και τους ελευθέρωνε από τα δεσμά τους. Ιδιαίτερη φροντίδα έδειχνε η Αναστασία στην ενίσχυση του φρονήματος των υποψήφιων μαρτύρων της πίστης και στην περισυλλογή και ταφή των λειψάνων τους. Λίγα χρόνια αργότερα συνελήφθη από τους ειδωλολάτρες. Τη φυλακίσανε και κατόπιν την εξορίσανε σε ένα νησί, όπου υπέστη μαρτυρικό θάνατο μέσα στη φωτιά το έτος 290 μ.Χ. (κατ’ άλλους αποκεφαλίστηκε).

Στα χρόνια του βυζαντινού αυτοκράτορα Λέοντος του Α’ τα λείψανά της μετακομίσθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, ενώ στη Ρώμη αφιερώθηκε στη μνήμη της ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα παλαιά βασιλική (ναός).

Είναι η προστάτης των φαρμακοποιών.

Ἀπολυτίκιον

Tῶν μαρτύρων ταῖς χρείαις διακονήσασα, μαρτυρικῶς ἐμιμήσω τὰς ἀριστείας αὐτῶν, δι’ ἀθλήσεως ἐχθρὸν καταπαλαίσασα· ὅθεν βλυστάνεις δαψιλῶς, χάριν ἄφθονον ἀεί, θέοφρον Ἀναστασία, τοῖς προσιοῦσιν ἐκ πόθου, τῇ ἀρωγῇ τῆς προστασίας σου.