Oι άγιοι Δέκα μάρτυρες της Κρήτης

Έζησαν τον 3ο αι. μ.Χ., την εποχή που αυτοκράτορας των Ρωμαίων ήταν ο Δέκιος. Κατάγονταν όλοι από την Κρήτη, από διαφορετικές όμως πόλεις. Οι πρώτοι πέντε ήταν από τη Γορτυνία της Κρήτης, ο Ζωτικός από την Κνωσό, ο Αγαθόπους από το λιμένα Πανόρμου, ο Βασιλειάδης από την Κυδωνία, ο Ευάρεστος και ο Μόβιος από το Ηράκλειο. Οι Άγιοι αυτοί ζούσαν θεάρεστο και αυστηρό βίο. Διακήρυτταν τη χριστιανική αλήθεια με παρρησία σε όλο το νησί κι είχαν αποφασίσει να γίνουν μάρτυρες του Κυρίου. Όταν συνελήφθησαν από τους ειδωλολάτρες και δέχτηκαν απειλές προκειμένου να αρνηθούν την πίστη τους, έμειναν ακλόνητοι και συνέχισαν να ομολογούν την αλήθεια. Οι δήμιοι τότε, εξοργισμένοι, άρχισαν να τους διαπομπεύουν και μάλιστα επί 30 ημέρες περιέφεραν τους Αγίους στους βωμούς των ειδώλων και τους έσερναν πάνω σε κοπριές. Καταγγέλθηκαν στον έπαρχο της Κρήτης, που λεγόταν κι αυτός Δέκιος. Κατόπιν, τους οδήγησαν στο βήμα του ηγεμόνα, ο οποίος διέταξε να εξετάσουν τους Αγίους βάσει των νόμων που ίσχυαν. Ο έπαρχος, όταν είδε την ανθηρή νεότητά τους και το αρρενωπό τους παράστημα, προσπάθησε να τους παρασύρει με υποσχέσεις εγκόσμιων απολαύσεων και ηδονών. Ούτε κατ’ αυτή την εξέταση οι Άγιοι λύγισαν. Γι’ αυτό και υποβλήθηκαν σε φρικτά βασανιστήρια. Όταν είδε ο έπαρχος ότι τίποτα δεν πετύχαινε, διέταξε να τους μαστιγώσουν και να τους λιθοβολήσουν. Τελικά, αποκεφαλίστηκαν. Η Σύναξή τους τελείται μαζί με το μαρτύριο του αγίου Στέφανου

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’ Τὴν ὡραιότητα

Tὴν πολυθαύμαστον Κρήτην τιμήσωμεν, τὴν ἐξανθήσασαν ἄνθη τὰ τίμια, τοὺς μαργαρίτας τοῦ Χριστοῦ, Μαρτύρων τοὺς ἀκρέμονας. Δέκα γὰρ ὑπάρχοντες, ἀριθμῷ οἱ μακάριοι, δύναμιν μυρίοπλον τῶν δαιμόνων κατήσχυναν· διὸ καὶ τοὺς στεφάνους ἐδέξαντο, Μάρτυρες Χριστοῦ οἱ καρτερόψυχοι.