Ο άγιος Γρηγόριος

Ο άγιος Γρηγόριος έζησε όταν αυτοκράτορας ήταν ο Ιουστινιανός Β’, ο Ρινότμητος (685 – 711 μ.Χ.). Γεννήθηκε στον Ακράγαντα της Σικελίας. Μοναδικός γιος εύπορων και ευσεβών γονέων, του Χαρίτωνα και της Θεοδότης, εκπαιδεύτηκε με κάθε επιμέλεια και ανατράφηκε με πολύ ζήλο, για να αναδειχθεί ευδόκιμος εργάτης του Ευαγγελίου. Βαπτίστηκε από τον επίσκοπο Ποταμίωνα, ο οποίος τον ανέθρεψε και τον μόρφωσε. Σε νεανική ηλικία επισκέφτηκε τους Αγίους Τόπους ικανοποιώντας έτσι τον άγιο πόθο του. Εκεί παρέμεινε μελετώντας και βαδίζοντας τον δρόμο της αρετής. Έπειτα χειροτονήθηκε διάκονος από τον επίσκοπο Μακάριο στα χρόνια του βασιλιά Ιουστινιανού (7ος αι. μ.Χ.) με προτροπή τού τότε πατριάρχη, ο οποίος διέγνωσε τον φιλότιμο και τολμηρό εργάτη και μαχητή του Ευαγγελίου. Ακολούθως πήγε στην έρημο, όπου κοντά σε περίφημο ασκητή, μαζί με ανώτερες πνευματικές ασκήσεις, καταρτίστηκε τελειότερα στη γραμματική, τη ρητορική και τη φιλοσοφία.

Επιστρέφοντας στα Ιεροσόλυμα, κατευθύνθηκε στην Αντιόχεια, όπου συμπλήρωσε τις δογματικές μελέτες του. Τον δέχτηκε κατόπιν η Κωνσταντινούπολη και εκεί δεν άργησε να γίνει περιζήτητος στους ανώτερους Εκκλησιαστικούς κύκλους. Διεξαγόταν τότε σφοδρότατος αγώνας με αφορμή την αίρεση των μονοθελητών και ο Γρηγόριος συμμετείχε σ’ αυτόν ενεργητικότατα με τους θησαυρούς των γνώσεών του και με τη δύναμη του ζήλου του.

Αργότερα μετέβη στη Ρώμη όπου και πάλι, παρά την ταπεινοφροσύνη του, δε βράδυναν να λάμψουν τα πνευματικά και ηθικά του χαρίσματα. Κι επειδή χήρευσε η επισκοπή Ακραγαντίνων, ορίστηκε επίσκοπος ο Γρηγόριος. Αναλαμβάνοντας το αξίωμα ως διακονία και όχι ως εξουσία, υπήρξε πάντοτε ο ακούραστος διδάσκαλος και ο ακοίμητος και φιλόστοργος προστάτης του ποιμνίου του. Αλλά η μεγάλη αγάπη και οι αυθόρμητες κι ευλαβείς εκδηλώσεις των πιστών προς το πρόσωπό του έκαναν εμπαθείς κληρικούς να τον φθονήσουν, οι οποίοι τον συκοφάντησαν με κάποιους ακατονόμαστους ψευδομάρτυρες. Οι συκοφαντίες δύο κληρικών, του Σαβίνου και του Κρισκέντιου, τον απομάκρυναν από το αξιώμά του για δυόμισι χρόνια.

Ο Γρηγόριος λυπήθηκε για την πώρωση των συκοφαντών. Μαθαίνοντας, όμως, την κατηγορία, ζήτησε από τον Πάπα να εξακριβωθεί το ταχύτερο η αλήθεια με τη μεγαλύτερη ακρίβεια και αυστηρότητα. Κατά την εκδίκαση, θαυματουργικά αποδείχτηκε η αλήθεια. Και ο μεν Γρηγόριος δικαιώθηκε, οι δε διαβολείς του κληρικοί – τριάντα τον αριθμό – καταδικάστηκαν σε εξορία.

Ο Γρηγόριος απεβίωσε ειρηνικά περί το 690 μ.Χ. σε βαθιά γεράματα. Σώζονται δέκα εξηγητικοί του λόγοι στον Εκκλησιαστή.

Ἀπολυτίκιον

Γρηγορῶν ἐκ σπαργάνων φερωνύμος Γρηγόριε ἐν τοῖς δικαιώμασι Πάτερ τοῦ τῶν ὅλων δεσπόζοντος, ἐπλήσθης οὐρανίων δωρεῶν, ὡς γρήγορος ποιμὴν τῶν εὐσεβῶν. διὰ τοῦτο πρὸς λειμῶνας ἀειθαλεῖς, ἰθύνεις τοὺς βοῶντας σοι. δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.