Η αγία Αικατερίνα είναι από τις πιο κοσμοαγάπητες Αγίες. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και είχε καταγωγή βασιλική. Ο πατέρας της είχε διοριστεί τοπάρχης στην Κύπρο. Κατόπιν όμως μετατέθηκε στην Αλεξάνδρεια. Όταν πέθανε ο πατέρας της, η Αικατερίνα οδηγήθηκε στην Κύπρο, στο θείο της. Όταν όμως εκείνος έμαθε ότι συμπαθούσε τη χριστιανική θρησκεία, την έκλεισε στη φυλακή.

Η Αικατερίνα ήταν εξυπνότατη και είχε μεγάλη όρεξη για σπουδή και γράμματα. Ως τα δεκαοχτώ της χρόνια έμαθε τέλεια την ελληνική και ρωμαϊκή παιδεία και επιστήμη. Έμαθε τους μεγάλους ποιητές, σπούδασε την ιατρική, ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία, έμαθε τη ρητορική τέχνη και είχε ευφράδεια καταπληκτική. Έμαθε επίσης πολλές γλώσσες. Τόση δε ήταν η εξυπνάδα της και η σοφία που απέκτησε, ώστε έμεναν κατάπληκτοι όσοι την έβλεπαν και την άκουγαν.

Από τη μια η ομορφιά της και από την άλλη η σοφία και η μόρφωσή της συγκίνησαν πολλούς πλούσιους και άρχοντες και αξιωματούχους, οι οποίοι τη ζητήσανε σε γάμο. Εκείνη όμως ταπεινά απαντούσε σε όλους ότι ήθελε να ζήσει μόνη της και να περάσει τη ζωή της εν παρθενία. Η Αικατερίνα, για να πάψουν να την ενοχλούν η μητέρα της και οι συγγενείς της οι οποίοι την πίεζαν καθημερινά, ζήτησε να της βρουν ένα νέο ο οποίος θα της μοιάζει σε όλα τα χαρίσματα και δεν θα είναι σε τίποτα κατώτερος από αυτή. Όταν η μητέρα της είδε ότι δεν μπορούσε να την καταφέρει να παντρευτεί, σκέφτηκε να συμβουλευτεί έναν άγιο άνθρωπο και σοφό χριστιανό που τον λέγανε Ανανία. Αυτός ασκήτευε έξω από την πόλη, κρυμμένος σε μια ερημική τοποθεσία. Πήρε λοιπόν την Αικατερίνα και πήγανε να τον συμβουλευθούνε. Ο ασκητής, αφού τις άκουσε με προσοχή, έδωσε στην Αικατερίνα την εικόνα της Παναγίας που κρατάει το Θείο Βρέφος και της ζήτησε να προσεύχεται όλη τη νύχτα. Η Παναγία θα τη φώτιζε. Πράγματι, η Αικατερίνα ακολούθησε τις συμβουλές του ασκητή. Προσευχόταν τη νύχτα συνεχώς. Όταν από την κούραση την πήρε ο ύπνος, είδε ένα όνειρο. Είδε τον Χριστό να ακτινοβολεί και να αρνείται να την κοιτάξει. Μόνο την προέτρεψε να γυρίσει στο γέροντα και να κάνει ό,τι τη συμβουλεύσει αυτός. Πράγματι, η Αικατερίνα γύρισε στον Ανανία, ο οποίος αφού την άκουσε προσεκτικά της μίλησε για τη χριστιανική πίστη. Η Αικατερίνα τον άκουγε με προσοχή και δεν άργησε να κλείσει μέσα της την αλήθεια της χριστιανικής πίστης. Μετά τη βάπτισή της από το γέροντα Ανανία, είδε στον ύπνο της τον Χριστό, ο οποίος της φόρεσε ένα δακτυλίδι λέγοντάς της: «Σε λαμβάνω διά νύμφην μου άφθορον και αιώνιον.» Όταν ξύπνησε, – ω του θαύματος!- φορούσε το δακτυλίδι. Από τότε δόθηκε ολόψυχα στον Χριστό. Επιδόθηκε ολόψυχα στη διάδοση της διδασκαλίας του Χριστού. Με την ευγλωττία και το παράδειγμά της τράβηξε πολλούς συμπολίτες της στην πίστη του Χριστού.

Δεν ήταν όμως εύκολη και ακίνδυνη η εργασία της αυτή. Στα χρόνια που έζησε η μεγαλομάρτυς Αικατερίνα, ο χριστιανισμός βρισκόταν σε συνεχή και ανελέητο διωγμό. Όποιος δήλωνε “Χριστιανός”, υπέγραφε τη θανατική του καταδίκη. Ένας από τους χριστιανομάχους κυβερνήτες ήταν ο Μαξιμίνος, που ήταν διοικητής της Αιγύπτου. Σε ένα μόνο μήνα φόνευσε και κατέκαψε 180.000 χριστιανούς μονάχα στην Αίγυπτο!

Στα χρόνια της αγίας Αικατερίνης, ο Μαξιμίνος έστειλε γενική διαταγή στις πόλεις και στα χωριά της επικράτειάς του να τρέξουν όλοι στην πρωτεύουσα, την Αλεξάνδρεια, και να προσφέρουν θυσίες στους θεούς των ειδώλων. Η Αικατερίνα, μόλις είδε το λαό να τρέχει φοβισμένος και τρομαγμένος – παρά τη θέλησή του – για να θυσιάσει στα είδωλα, λυπήθηκε κατάκαρδα και έλαβε την ηρωική απόφαση να συγκρατήσει από το αμάρτημα αυτό τους χριστιανούς. Από το θάρρος της έπαιρναν θάρρος οι χριστιανοί. Η Αικατερίνα έφτασε μέχρι τον τόπο των θυσιών και δεν δίστασε μπροστά στον Μαξιμίνο να ομολογήσει την πίστη της στον αληθινό και αθάνατο Θεό. Ο Μαξιμίνος, από τα λόγια της Αικατερίνης κατάλαβε πως έχει να κάνει με μία νέα που ήταν σοφή και επιδέξια στο χειρισμό της συζήτησης, γι’ αυτό και απέφυγε να συνεχίσει μαζί της τη συζήτηση. Κάλεσε 150 σοφούς και ρήτορες της περιοχής για να την αποστομώσουν με τη σοφία τους, ενώ την Αικατερίνα τη φυλάκισε.

Όσο η Αικατερίνα βρισκόταν στο δεσμωτήριο, την επισκέφτηκε ο αρχάγγελος Μιχαήλ, ο οποίος τη διαβεβαίωσε ότι όχι μόνο θα νικήσει τους 150 σοφούς, αλλά θα πιστέψουν και στον Χριστό. Η Αικατερίνα μεταφέρθηκε στο μεγάλο αμφιθέατρο της πόλης όπου είχε συγκεντρωθεί κόσμος. Εκεί την περίμεναν οι 150 σοφοί. Η επιβλητική μορφή της και η ακτινοβολία τής αγίας της ψυχής προκάλεσαν το θαυμασμό του πλήθους. Οι 150 σοφοί χαμογελούσαν ειρωνικά ψιθυρίζοντας ο ένας στο αυτί του άλλου. Όσο η Αικατερίνα ομολογούσε την πίστη της στον Χριστό περιγράφοντας τις αλήθειες της πίστης της, το πλήθος την κοίταζε με θαυμασμό. Τα λόγια της είχαν μπει βαθιά στην καρδιά των ανθρώπων. Αλλά και ο πιο ικανός από τους ρήτορες έμεινε άφωνος. Πίστεψε τώρα πως η Αικατερίνα είχε δίκιο. Κανένας από τους υπόλοιπους ρήτορες δεν τόλμησε να τα βάλει με την Αικατερίνα. Ο Μαξιμίνος οργισμένος έδωσε εντολή να καούν οι 150 σοφοί στην πλατεία της πόλης. Η φωτιά έκαιγε με φλόγες ψηλές, αλλά τα νεκρά σώματα των ρητόρων έμειναν ανέπαφα. Τη μνήμη των σοφών τούτων ρητόρων η Εκκλησία μας τιμά και εορτάζει τη 17η Νοεμβρίου.

Ο Μαξιμίνος μετά από την πρώτη του ήττα προσπάθησε να κερδίσει την Αικατερίνα κολακεύοντάς την. Όταν είδε ότι η Αικατερίνα έμενε ακλόνητη στην πίστη της, γεμάτος οργή έδωσε εντολή να μαστιγωθεί βάρβαρα. Στη συνέχεια διέταξε να τη φυλακίσουν και να μην της δώσουν φαγητό για δώδεκα ημέρες, μέχρι να αποφάσιζε πώς θα τη θανάτωνε. Όλες εκείνες τις ημέρες πήγαινε τροφή στην Αικατερίνα ένα περιστέρι. Αφού απέτυχε και η τελευταία προσπάθεια του Μαξιμίνου να δει την Αικατερίνα να προσκυνάει τους θεούς των ειδώλων, έδωσε διαταγή να κατασκευάσουν τέσσερις τροχούς σε μία περόνη και να κολλήσουν γύρω τους ξυράφια και βελόνια. Οι δύο τροχοί θα γυρίζανε δεξιά και οι δύο αριστερά, ξεσκίζοντας τις σάρκες της Αικατερίνης. Πέταξαν την Αγία στους τροχούς και όλοι περίμεναν να δουν τις σάρκες της να τεμαχίζονται και το αίμα να τρέχει άφθονο. Αντί αυτού, όμως, είδαν την Αικατερίνα να ξεφεύγει από τους τροχούς και να λύνεται από τα δεσμά της θαυματουργικά. Οι δε ρόδες των τροχών ανατινάχθηκαν στον αέρα και σκότωσαν τους δήμιους που ήταν γύρω. Από το κορμί της δεν έβγαινε ούτε σταγόνα αίματος.

Η σύζυγος του Μαξιμίνου, η Αυγούστα, πονόψυχη καθώς ήταν, συμπαθούσε την Αικατερίνα. Όταν έμαθε για την ενέργεια του συζύγου της εναντίον της Μάρτυρος, αντέδρασε. Ο Μαξιμίνος, θηρίο ασυγκράτητο, διέταξε να κόψουν τους μαστούς της γυναίκας του και στη συνέχεια την αποκεφάλισε. Η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη της στις 23 Νοεμβρίου. Ο στρατηλάτης Πορφυρίων πήγε κρυφά τη νύχτα με στρατιώτες του και έθαψε το τίμιο λείψανό της. Ο Μαξιμίνος, όταν έμαθε για την πράξη τους αυτή και αφού οι στρατιώτες ομολόγησαν τη χριστιανική τους πίστη, έδωσε διαταγή να αποκεφαλιστεί ο στρατηλάτης μαζί με τους στρατιώτες του. Η μνήμη τους εορτάζεται στις 24 Νοεμβρίου.

Ο Μαξιμίνος, απελπισμένος και απογοητευμένος, διέταξε να αποκεφαλίσουν την Αικατερίνα στην πλατεία της πόλης. Η αγία Αικατερίνα αποκεφαλίστηκε την 25η Νοεμβρίου του 307 μ.Χ..

Όπως αναφέρουν οι συναξαριστές, δύο θαύματα έγιναν κατά την ώρα του αποκεφαλισμού. Το πρώτο είναι ότι αντί για αίμα έτρεξε κατά τον αποκεφαλισμό της γάλα, και το δεύτερο ότι το σώμα της εξαφανίστηκε μπροστά από τα μάτια του κόσμου που παρακολουθούσε το τέλος της. Οι άγγελοι το μετέφεραν στην κορυφή του όρους Σινά, η οποία ονομάζεται «κορυφή της αγίας Αικατερίνης». Εκεί σώζεται μέχρι και σήμερα το λιθόκτιστο εκκλησάκι. Από εκεί τον 8ο αιώνα μετέφεραν τα λείψανά της στην Ι. Μονή Αγίας Αικατερίνης του όρους Σινά, την οποία είχε κτίσει ο Ιουστινιανός.

Τα νεαρά κορίτσια τιμούν με ευλάβεια και θεωρούν προστάτιδά τους την αγία Αικατερίνα.